Jaarrekening 2020

Stad en OCMW Genk

Toelichting op zorg en welzijn.

Nooit eerder heeft een begroting zoveel aanpassingen, overdracht van middelen en  herpositionering gekend tgv de coronapandemie. In 2020 waren de begrotingselementen een confrontatie met zorg, welzijn en veiligheid met de nodige bijstellingen.

De zorg- en welzijnssectoren bewezen hoe essentieel ze zijn in het maatschappelijk weefsel. In Genk hebben, in alle sectoren, in recordtempo de werking moeten omgooien met de introductie van digitale communicatietools en veilige en adequate hulpverlening, ongeziene veiligheidsmaatregelen en een enorme impact op zowel de dagopvang als de residentiële, de ambulante als de mobiele hulpverlening.

Vanuit onze fractie geloven wij dat schotten tussen de verschillende gezondheids- en welzijnssectoren minder scherp geworden zijn.

We kregen de mogelijkheid om middelen en know-how tussen voorzieningen en over sectoren heen in te zetten, op de plaats waar de cliënt verblijft. Dat moet ook structureel mogelijk zijn in postcorona-tijd zodat specialistische zorg en hulpverlening ook in de gewone woon- en leefomgeving kan aangeboden worden om levenslang te wonen in je eigen omgeving.

We willen ook meer aandacht geven en vragen voor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving. De dringende nood aan digitalisering in zorg en welzijn, maar ook in het onderwijs, heeft een diepe digitale kloof blootgelegd. Veel mensen hebben niet de middelen, de kennis of vaardigheden om volwaardig deel te nemen aan digitale communicatie. Er is geen laptop, geen goede internetverbinding, of men heeft onvoldoende kennis om dit op een doelgerichte manier te gebruiken. Om die digitale kloof te dichten krijgen alle lagere en secundaire scholen bovendien de middelen vanuit Vlaanderen om de huidige leerlingengeneraties gefaseerd toegang te geven tot zo een eigen laptop of tablet.

Er is ingezet in actuele noden van meervoudige probleem gezinnen waardoor noodhulp soms moest ingezet worden. Corona maakte duidelijk dat niet alle gezinnen beschikten over een financiële buffer (noodwoningen werden uitgebreid, schuldhulpverlening werd aangeboden en met begeleiding van armoedebestrijding).De methodiek van de Plantrekkers werd toegepast.  Dit met noodzakelijke verschuiving of overdracht van budgetten.

Er werd snel overgeschakeld naar dienstverlening op afstand voor mensen die noodgedwongen thuis opgevangen werden of bijvoorbeeld niet meer naar hun begeleiding konden komen. De dienstverlening op afstand werd gerealiseerd. Het is een uitdaging  om na te denken hoe we via digitale weg ondersteuning en hulpverlening kunnen aanbieden. Dat is niet haalbaar voor elke ondersteuningsvraag, maar er zitten zeker opportuniteiten in die we meer kunnen benutten.

Niet alleen de medewerkers, ook de gebruikers moeten een centrale rol krijgen in het uittekenen van een post-corona-beleid. Hoe hun zorg moet aangepakt worden en hoe ver die zorg mag of moet reiken, is iets wat we samen met de doelgroep moeten bepalen.

De mantelzorgers hebben een zware periode doorstaan, ook zij moeten hierin een stem krijgen.

De Portavida Campus, een site gestoeld op de synergie tussen verschillende organisaties dient voor de zorgvrager een efficiënt zorgantwoord te geven. Door de mogelijkheid van gebundelde zorg en het willen werken met casemanagement (een eerste casus met Menos trouwens) kunnen wij in Genk aan de meest complexe problematiek een zorgantwoord geven. In plaats van het woord casemanagement gebruik ik het woord zorgafstemming liever. Waarbij alle actoren van de zorg uitgenodigd worden (fysiek en of digitaal). Transparant wordt benoemd wat moeilijk is en wat goed loopt, dit met duidelijke doelen. Hierbij worden taakopdrachten/interventies toegekend aan de zorgvrager en aan zijn netwerk. Deze moderne zorgorganisatie is toepasbaar in alle actoren van zorg, de jeugdzorg, verslavingszorg en ouderenzorg…

Ten slotte,

Een belangrijke les die we kunnen trekken uit de corona-crisis is:  Hoe bereiken we kwaliteitsvolle zorg en maximale veiligheid, binnen en buiten crisistijden?

Participatie vanuit de stad, het werkveld en welzijnsorganisaties vinden wij essentieel. Ieder neemt vanuit zijn rol de verantwoordelijkheid om als gelijkwaardige partners kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning mogelijk te maken voor wie dat nodig heeft.

Creëer wijkprojecten geestelijke gezondheidszorg met het budget Relancemaatregelen Covid-19.

Een neveneffect van de Covid-pandemie is het ontwikkelen van mentale moeilijkheden. Er is meer spanning, dwang (smetvrees) en middelenmisbruik (alcohol en drugs). De mogelijkheid om emoties te reguleren zijn door de (beschermende) maatregelen van de overheid sterk ingedijkt. Dit heeft impact op het psychisch welzijn van mensen.

In het kader van de Relancemaatregelen Covid19 vraag ik dat de Stad Genk extra middelen vrij maakt voor 2 initiatieven op het vlak van geestelijke gezondheidszorg. Met name het inschakelen van mobiele wijkwerkers geestelijke gezondheidszorg en het inzetten van relance psychologen, dit ter aanvulling van het bestaande aanbod op de eerste lijn.

Ter verduidelijking:

1. Mobiele wijkwerkers geestelijke gezondheidszorg

De mobiele werkers maken verbinding tussen wijkbewoners, wijkbureaus, wijkcentra en de geestelijke gezondheidszorg. Ze gaan actief op zoek naar kwetsbare mensen die kampen met psychische klachten en die om allerlei redenen onder de radar blijven (bv. eenzaamheid). Ze werken outreachend, vindplaatsgericht en zo nodig aanklampend. Dit wil zeggen dat ze zelf actief de stap naar de doelgroep zetten, mensen ontmoeten in hun eigen leefomgeving: thuis, op straat en in openbare ontmoetingsplaatsen.

Samen met de partners uit de GGZ zorgen zij ervoor dat kwetsbare personen de weg naar juiste zorg vinden en volgen dit op.

Ze spelen ook een belangrijke rol in het netwerk van hulpverleners en wijkverenigingen. Zij geven psycho-educatie over psychische kwetsbaarheid en hulpverlening. Het netwerk is gericht op het verhogen van de toegankelijkheid van zorg en op het uitbouwen van snelle en juiste doorverwijzing.

In de wijk werken ze aan een draagvlak voor mensen met een psychische kwetsbaarheid door middel van preventie en dialoog. De mobiele werkers zetten activiteiten van onderuit op met de doelgroep en de wijkbewoners ter versterking van het herstelproces.

    2. Relance psychologen

De bedoeling is om in de wijken psychologische zorg te bieden, in samenwerking met plaatselijke huisartsen of andere professionele hulpverleners (bv. thuisverpleegkundigen). Deze laagdrempelige zorg kan aangeboden worden in de wijkcentra of aan huis. De focus ligt op individuele, kortdurende, krachtgerichte trajecten. Het zijn therapeutische interventies die er op gericht zijn de mentale veerkracht te herstellen.

Vanuit onze fractie willen wij dat er zo snel mogelijk een hulptraject kan opgestart worden voor onze inwoners met psychische moeilijkheden, die nood hebben aan professionele ondersteuning.